Non lonxe da cidade de Kerbala, á beira dun antigo e actualmente pouco transitado camiño de peregrinación á mezquita de Husayn ibn Alí quedan os restos do que debeu ser noutrora un xigantesco obelisco piramidal. Agora só queda en pé un erosionado esteo pétreo duns tres metros de altura, coroado por un canudo cerámico de arredor de metro e medio de largo. Descubriume este lugar na última viaxe que fixen por Irak o meu amigo Al-Amin mais cando lle preguntei que significaba ou en memoria de que feito glorioso fora erixido, rogoume que agardase, que xa habería un momento oportuno para contarmo.
Aquela precaución de Al-Amin intrigoume pois o seu non era precisamente quedar calado cando se lle preguntaba por isto ou polo outro Sen embargo, os xestos que acompañaron as súas palabras non me daban opción; debería agardar, e agardei.
A tarde daquela xornada dedicámola a visitar precisamente o gran santuario dos chiís, a enorme e impresionante mezquita onde se veneran os restos do segundo neto de Mahoma, o imán Husayn ibn Alí.
Pola noite, logo da cea, cando eu xa me esquecera do monumento co canudo, Al-Amin preguntoume:
—Xa te esqueciches do obelisco?
A verdade é que si, que xa non lembraba para nada aquela figura. O que viramos pola tarde na mezquita impresionárame tanto que se me borrara da memoria outro interese. Ademais, a cea consistira nunha especia de menú degustación no que probaramos varias sopas, todas distintas e moi abundantes en herbas de mil sabores diferentes, complementada con unha variedade de asados de carne de cordeiro, cada unha máis saborosa que a anterior. Confeso que tamén beberamos arak e que naquel preciso instante dábamos as primeiras caladas a unha cachimba ben cumprida de opio.
Agora era Al-Amin quen quería contarmo, e aínda que só fose por manter os principios da boa educación, eu non quería nin debía oporme á súa intención:
—Veña, a que agardas? Cóntame esa historia tan misteriosa! —abureino.
Al-Amin sorriu e tirou con parsimonia un par de caladas máis da cachimba, despregou pola sala do fumadeiro unhas nubes de fume coas que debuxou un dragón que se foi esvaecendo paseniño, e logo dixo así:
—Hai moitos anos houbo en Kervala un califa ao que lle gustaban moito máis os homes que as mulleres, e un día que viaxou a Bagdag coñeceu a outro califa que lle pareceu o home máis fermoso nunca visto sobre a Terra.
Husayn, que ese era o nome do califa de Kervala, namorouse sen remedio de Hassan, o califa de Bagdag, e xa non puido esquecelo en todo os días que lle quedaron de vida. Mais, o seu amor era imposible. Nin podía contarlle a ninguén o seu segredo, nin se lle ocorría a maneira de facerlle saber ao seu amado o seu sufrimento.
Mais un día tivo unha idea que lle pareceu sublime e que puxo en práctica de inmediato. Mandou mercar un porco destetado e acolleuno como mascota nos seus apousentos; e, con paciencia, foino ensinando no que el deu en chamar “arte relixiosa”.
Como é ben sabido, os porcos están considerados animais impuros entre os musulmáns, entre outras razóns porque endexamais levantan a vista do chan, o que se considera sacrilexio entre os devotos de Alá. Ninguén ousa comer a súa carne pero tampouco facerlles algún mal a estes animais.
Así que Husayn ensinoulle ao porco unha soa arte, mais, no seu criterio, moi útil para os seus intereses. Cada vez que o porco se tropezaba con algunha persoa, sentaba de cachas, estiraba o fociño, e, polo menos aparentemente, semellaba que miraba con atención en dirección ao ceo. E non deixaba esta postura ata que a persoa desaparecía da súa vista.
Cando lle pareceu que o porco estaba suficientemente adestrado, Husayn decidiu mandalo en misión especial. Debía chegar a Bagdag co propósito de que se achegase a Hassan para entregarlle unha misiva secreta. Para tal cometido, Husayn mandou mercar un canudo de cerámica, escribiu unhas letras do seu puño e letra nun papel, que asinou e colocou ben enrodelado no interior do canudo; e este dentro do cego do animal.
Desta maneira saíu o porco un día de mañá cedo desde Kervala cara a Bagdag. E probablemente todo sairía perfecto, e o porco conseguiría chegar ao seu destino e rematar con éxito a súa misión se non fose un descoido imperdoable na suposta intelixencia do califa Huseyn.
Os peregrinos que se dirixían naqueles días ao santuario de Alí eran numerosos e o porco apenas podía avanzar pois cada poucos metros tiña que sentar e agardar. Cada vez que se cruzaba con xente, pousaba as cachas no chan, erguendo a cabeza cara o ceo. No mesmo lugar onde agora está o que queda do obelisco, o porco sentou e xa non se puido erguer en tres días.
En realidade, xa non se ergueu por propia vontade nunca máis. Tanta era a afluencia de peregrinos que seguían un tras doutro aquel camiño, que o porco desfaleceu de fame e de sede, e acabou por morrer alí mesmo.
Como ninguén se fixo cargo do seu corpo, houbo que agardar que as bestas e as aves de rapina limpasen o camiño dos seus restos, traballo que remataron en menos de dúas horas pero non de todo. No chan quedou o canudo cerámico, e no seu interior unha nota que comezaba “Para o meu querido Hassan” e que remataba “De quen por ti desvive, Huseyn”.
Ninguén soubo interpretar aquela mensaxe pero todos cantos pasaran polo lugar e viran o porco naquela posición tan respectuosa, crendo que rezaba, consideraron que ben merecía que quedase para coñecemento dos que por alí pasasen que houbo unha vez un porco que sabía rezar.
Foi entón cando se ergueu o monumento, costeado anonimamente polo propio Huseyn. E como lles pareceu impropio, mesmo provocador, reproducir a figura do porco, consideraron que abondaba con que fose lembrado o único resto que deixou.
O tempo —dixo agora Al-Amin tras zugar con forza da cachimba— todo o esquece e a desmemoria todo o borra, mais aínda hai en Kerbala homes moi vellos que lembran o que dicía aquel papel.
E como Al-Amin calou, eu vinme obrigado a preguntar:
—Ti sabes o que dicía aquel papel?
—Se o pensas só un minuto, ti tamén o podes saber!
—Sería, supoño, unha declaración de amor — dixen eu, por dicir algo.
—Non, ou si; segundo se queira interpretar. O papel, meu amigo, non podía dicir máis ca isto: A carne deste porco é santa e pura, como o son a miña e maila túa.

© Antonio Reigosa